Nhóm sinh viên Singapore trong một buổi họp tại công ty thực tập ở TP.HCM - Ảnh: TRỌNG NHÂN

Công ty AIVision - chuyên về các giải pháp AI, có trụ sở tại quận Phú Nhuận (TP.HCM) - hiện đang nhận năm thực tập sinh đặc biệt. Đó là ba sinh viên từ ĐH Quốc gia Singapore và hai sinh viên từ ĐH Kỹ thuật Nanyang.

Đây là hai đại học danh tiếng của Singapore, một trường đang đứng hạng 8, một trường hạng 15 theo bảng xếp hạng các đại học toàn cầu mới nhất vừa được tổ chức QS công bố.

"Việt Nam còn nhiều tiềm năng"

Đến TP.HCM vào tháng 5-2024, bạn Choy Qi Hui - sinh viên ngành khoa học dữ liệu phân tích, khoa khoa học ĐH Quốc gia Singapore - cho biết trong thời gian ba tháng thực tập, các bạn theo lịch làm việc tám tiếng của các nhân viên chính thức, dưới sự quản lý của giám đốc công nghệ.

Đầu mỗi buổi sáng sẽ có lịch họp 30 phút với trưởng dự án. Nhóm của Hui đang được giao hỗ trợ lập trình front-end (giao diện website) cho một chatbot mới của công ty. Cuối mỗi tuần, nhóm sẽ cập nhật tiến độ công việc.

"Công việc thực tập của mình không quá khó, một phần do được các anh chị đồng nghiệp tận tình hướng dẫn. Có điều giữa những gì đã được học trên giảng đường và thực tế công việc còn một số khoảng cách. Nhiều bài học mình được học ở trường nghiêng nhiều về lý thuyết, còn đi làm đòi hỏi những hiểu biết và kỹ năng thực tế hơn" - Hui nói.

"Vì sao các bạn lại chọn thực tập tại Việt Nam thay vì một nước lớn hơn, hoặc ít ra là ở lại Singapore thực tập?" - chúng tôi thắc mắc.

Hui lý giải trước hết đi ra nước ngoài thực tập vẫn sẽ học hỏi được nhiều hơn ở trong nước. Việt Nam là nước có tốc độ phát triển nhanh chóng, còn nhiều tiềm năng cả về công nghệ lẫn kinh tế.

Ngoài ra theo bạn, xác định tương lai sẽ xây dựng sự nghiệp ở Đông Nam Á thì cần hiểu về doanh nghiệp và thị trường Đông Nam Á. "Những chuyến thực tập sẽ giúp tôi đào sâu, hiểu được rất nhiều điều bổ ích cho định hướng sau này" - Hui chia sẻ.

Trải nghiệm môi trường làm việc mới

Còn bạn Yang Yihan - sinh viên ngành khoa học dữ liệu và kinh tế, khoa khoa học ĐH Quốc gia Singapore - cho biết thêm ngoài định hướng về đất nước thực tập còn quan tâm thêm đến công ty các bạn muốn đến.

Trước khi đưa ra quyết định nơi thực tập, các bạn sẽ tìm hiểu nhiều về hướng hoạt động, các dự án và môi trường của công ty. Chẳng hạn công ty mà nhóm của Yihan đang thực tập là một start-up trong lĩnh vực công nghệ, trong khi đó mục tiêu của một số bạn trong nhóm cũng là đầu quân cho một start-up về công nghệ. Vì thế, chuyến thực tập như khoảng thời gian để các bạn trải nghiệm trước môi trường sẽ làm sau này.

Bạn Anselm Chin - sinh viên năm cuối ngành kỹ thuật tại ĐH Kỹ thuật Nanyang (Singapore) - và nhóm sinh viên Singapore cùng thuê chung một căn chung cư tại Q.4 (TP.HCM) trong khoảng thời gian thực tập.

Mỗi ngày, nhóm cùng đón Grab sang Phú Nhuận đi làm. Mỗi tối, các bạn thường dành thời gian ăn uống, vui chơi tại TP.HCM. Thỉnh thoảng, các bạn cũng dành thời gian cho những chuyến đi xa.

Các bạn tâm sự TP.HCM và Singapore có nhiều nét tương đồng, từ lối sống đến thói quen sinh hoạt. Vì vậy, thời gian thực tập có thể vừa khám phá một điểm đến mới nhưng điểm đến này không khác biệt hoàn toàn với Singapore.

Sau đợt thực tập tại TP.HCM, các bạn sẽ trở về trường của mình tại Singapore để hoàn tất những môn học còn lại và tốt nghiệp.

Xác định tương lai sẽ xây dựng sự nghiệp ở Đông Nam Á thì cần hiểu về doanh nghiệp và thị trường Đông Nam Á. Những chuyến thực tập sẽ giúp tôi đào sâu, hiểu được rất nhiều điều bổ ích cho định hướng sau này.

Choy Qi Hui (sinh viên ngành khoa học dữ liệu phân tích, khoa khoa học ĐH Quốc gia Singapore)

Đa dạng cho đội ngũ công ty

Những năm gần đây, IVS - một công ty lập trình phần mềm có trụ sở tại Q.3 (TP.HCM) - thường nhận các sinh viên quốc tế đến thực tập, đa phần đến từ Nhật.

Ông Phạm Thanh Hữu - giám đốc IVS - cho biết tùy theo mỗi đợt trong năm, có đợt khoảng 5 - 7 bạn sinh viên Nhật sang thực tập, có đợt 1 - 2 bạn. Trong số thực tập sinh có sinh viên từ nhiều trường nổi tiếng xứ phù tang như ĐH Kyoto, Viện Kỹ thuật Kyoto...

Mỗi sinh viên thường chọn thực tập từ sáu tháng đến một năm, thời gian thực tập tối thiểu là ba tháng. Các bạn có thể được giao đảm nhận nhiều vị trí khác nhau từ kỹ sư đến bán hàng.

"Sinh viên Nhật rất năng động và thường không quá quan tâm vào các công việc được giao có đúng với chuyên ngành hay không. Điều này tương đối khác so với sinh viên Việt Nam, thường quan tâm công việc thực tập phải đúng với ngành học. Với nhiều sinh viên Nhật, dù được giao công việc trái ngành, họ vẫn sẵn sàng nhận và làm tốt để tích lũy kinh nghiệm", ông Hữu nói.

Ở khía cạnh khác, ông Hữu cho rằng sự có mặt của các thực tập sinh quốc tế tạo nên sự đa dạng cho đội ngũ công ty. Các bạn còn là những "đại sứ" sẽ chia sẻ những câu chuyện, hình ảnh về công ty, môi trường làm việc khi đã về nước.

Ngoài ra, không thể phủ nhận các sinh viên quốc tế cũng đóng góp nhiều thời gian và công sức vào tiến độ các dự án của công ty.

"Muốn thu hút được sinh viên quốc tế đến thực tập, trước hết công ty sẽ cần có các kết nối quốc tế. Chẳng hạn, chúng tôi có những hoạt động kết nối với các trường đại học, các hiệp hội ở Nhật. Đây sẽ là những cầu nối để sinh viên quốc tế đến với công ty thực tập", ông Hữu nhận định.

Chiến lược bài bản

ThS Lê Nhật Quang - giám đốc Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ĐH Quốc gia TP.HCM - cho biết một số trường đại học tại Singapore thường đưa vào chương trình đào tạo những khóa thực tập ở nước ngoài cho sinh viên.

Các trường làm theo sẽ có hai hướng. Một là thực tập tại các quốc gia phát triển như Mỹ, Úc, châu Âu; hai là thực tập tại các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.

Theo ông Quang, Đông Nam Á được xem là một hướng thực tập cho sinh viên Singapore là vì các trường muốn cho sinh viên của mình hiểu được thị trường, công nghệ và văn hóa của các nước trong khu vực. Từ đó, các bạn sau này dễ làm việc cho các công ty đa quốc gia hoặc khởi nghiệp trong khu vực.

Bức tranh đầu tư hiện nay cũng cho thấy Singapore đang là nhà đầu tư lớn nhất vào TP.HCM.

Ông Quang cho biết thêm vì xác định từ đầu như thế, các trường đại học Singapore thường rất chủ động kết nối với các đối tác. Một số trường có hẳn bộ phận để kết nối với các đối tác là các công ty, start-up tại các nước trong khu vực.

Chẳng hạn, ĐH Khoa học xã hội Singapore (SUSS), ĐH Quốc gia Singapore, ĐH Kỹ thuật Nanyang đang có kết nối với Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ĐH Quốc gia TP.HCM và nhiều start-up đang hoạt động tại trung tâm.

Mỗi năm, bộ phận này thường cập nhật nhu cầu, lĩnh vực cần tuyển sinh viên thực tập và là bên kết nối cho sinh viên đến Việt Nam thực tập.

“Phái đoàn” của ĐH Khoa học Xã hội Singapore (SUSS) đến làm việc tại Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ĐH Quốc gia TP.HCM để “mở đường” cho sinh viên đến thực tập - Ảnh: IEC

Để thu hút sinh viên quốc tế

Tương tự, ông Huỳnh Văn Hòa Hiệp - giám đốc điều hành (CEO) của AIVision - cho biết mối quan hệ giữa các công ty và khoa, bộ môn trong một trường đại học rất quan trọng để họ có thể đủ tin tưởng giới thiệu sinh viên đến thực tập.

Bản thân ông Hiệp trước đây hay đi làm diễn giả cho các trường đại học ngoài nước. Sau đó, công ty sẽ tiến đến ký kết MOU với khoa, bộ môn của các trường đại học về việc cho sinh viên đến thực tập. Thông tin của công ty cũng sẽ được đăng tải trên nhiều kênh thông tin của trường.

Ông Huỳnh Văn Hòa Hiệp tiết lộ mỗi tháng công ty sẽ có một khoản tiền hỗ trợ cho nhóm sinh viên Singapore đang thực tập tại công ty. Mỗi sinh viên nhận 5 triệu đồng.

Tuy nhiên theo ông Hiệp, tiền bạc không phải là lý do lớn đưa các bạn đến Việt Nam thực tập mà đó là sự trải nghiệm công việc và cuộc sống.